» «فيس‌بوک» کلاس مردم‌شناسي است

اگر به صفحه شخصي او در فيس‌بوک سر بزنيد، معمولا پست‌هايي مي‌بينيد با لايک‌ها و کامنت‌هاي پرشمار موافق و مخالف.

متن زير گفت‌وگوي سايت عصر ايران است با نوه امام خميني درباره فعاليت‌اش در سايت فيلترشده فيس‌بوک.

بيشتر از چهارسال است که عضو فيس‌بوک هستم. انگيزه اوليه‌ام، پيدا کردن دوستان قديمي‌ام بود.

دوستان من 5000 نفر هستند و درخواست‌هاي بيشماري دارم که تسهيلات فيس‌بوک اجازه افزودن بر تعداد دوست‌هايم را نمي‌دهد. در خصوص درخواستهاي دوستي هم سعي ام اين بوده که گزينشي عمل نکنم.

در پاره اي از مواقع.

تعداد کامنت‌هايي که حذف کرده ام از تعداد انگشتان دست به نظرم کمتر بوده است.

تا به حال کامنت توهين به ائمه نداشته ام ولي توهين به امام علي‌رغم خواهش من بوده است. گرچه اين کامنتها قلب و روح مرا آزار مي‌دهد ولي در اکثر مواقع سعي کرده‌ام تحمل کنم؛ به اين دليل که احساس مي‌کنم گاهي در بين اين افراد کساني هستند که احتمالا به آنها ظلمي شده است و يا حتي قرباني پدران ويا مادران خود هستند و با اين کار احساس آرامش مي‌کنند. آنها شايد به گمان خودشان صدايشان به گوش کسي در درون حکومت مي‌رسد. من هم صبوري مي‌کنم. تاسف من بيشتر از اين است که مي‌بينم چهره واقعي امام را تعداد اندکي شناخته اند و اين قدر دور از واقعيت راجع به امام قضاوت مي‌شود که کوشش در جهت شناخت امام را با تمام وجود براي خودم واجب مي‌بينم.

هر کسي از ظن خود شد يار من

وز درون من نجست اسرار من

نسل اول، يعني فرزندان امام هيچ کدام عضو فيس‌بوک نيستند و نسل دوم، يعني نوه‌ها، بيش از 60درصد عضو هستند.

من شخصا با قانون گريزي مخالفم حتي اگر قانون به ناحق باشد. به نظرم براي اصلاح قانون ظالمانه بايد کوشش شود و تا زماني که قانون پابرجاست نبايد از آن تخطي کرد ولي استفاده از فيلترشکن از لحاظ قانوني منعي ندارد بلکه بعضي از مراجع شرعا جايز نمي‌دانند که مقلدين اين دسته از مراجع بايستي احتياط کنند.

من کلا با ممنوعيت مخالفم. از نظر من منع استفاده از هر آنچه که ممنوع کرده ايم راه حل نيست. حتي مُسکّن هم محسوب نمي‌شود.

من اعتقاد دارم همين انتخاب درست است. ما مگر در دينمان با زيبايي سر ستيز داريم؟ من عکسي را انتخاب کردم که احساس کردم زنده است، با مخاطب حرف مي‌زند و ارتباط مي‌گيرد. ما با نوشته‌هايمان نيز همين کار را مي‌کنيم. يعني سعي مي‌کنيم با مخاطب رابطه برقرار کنيم.

انتخاب عکس با امام هم براي آشنايي مردم با چهره امام در خانه است: امام مهربان و صميمي.

من بيش از 4 سال است که عضو فيس‌بوک هستم. قبلاً کسي مرا با عنوان نوه امام نمي‌شناخت. تعداد دوستانم 300 نفر بود؛ ولي بعد از مصاحبه با سايت جماران راجع به حجاب نامم شناخته شد و يکباره تعداد دوستانم به حداکثر رسيد و هر روز درخواستهاي دوستي زيادي دارم که به دليل ممنوعيت تسهيلات فيس‌بوک، امکان پذيرش آنها را ندارم. لذا بعد از شناخته شدن، فضا برايم بسيار دلپذيرتر شد.

بيشترين فايده فيس‌بوک براي من مردم شناسي و آشنايي با لايه‌هاي مختلف جامعه است که برايم بسيار دل‌نشين است؛ به خصوص براي من که در شرايطي خاص بزرگ شده‌ام و امکان ارتباطات فيس تو فيس و صادقانه را کمتر داشته‌ام. آدم‌ها يا به دلايلي به ما نزديک شده اند و يا باز به دلايل ديگري از ما فاصله گرفته اند. نزديکي و دوريشان واقعي نبوده است. فيس‌بوک اين امکان را براي من فراهم کرده است که دوستاني بدون دلهره و بدون چاپلوسي داشته باشم.

معمولا مسائل سياسي؛ چون اين روزها، دغدغه مردم سياست است. سياست چنان در تار و پود زندگي مردم نفوذ کرده و تاثيرگذاشته است که نمي‌توان به چيزهاي بهتري فکر کرد و درباره آنها نوشت.

از نکات مثبت شروع کنم: به نظرم ايراني‌ها مردماني کنجکاو، باهوش و بااحساس هستند ولي آنچه کمتر به چشم مي‌خورد منطق است. اکثر اعضاي فيس‌بوک که با آنها سروکار دارم اصول اوليه ارتباطات را نمي‌دانند و موجبات مسموميت فضاي مجازي را فراهم مي‌کنند.

بسياري از گفتمان‌ها با تعصبات جناحي دست و پنجه نرم مي‌کند و در بعضي از مواقع ادب رعايت نمي‌شود. من گاهي از خواندن کامنت‌هايي که در پست‌هايم مي‌گذارند دلم به درد مي‌آيد.

نه، شما بهتر از من مي‌دانيد در دنياي غرب از فيس‌بوک به عنوان يک شبکه اجتماعي استفاده مي‌شود؛ مثلا براي اطلاع‌رساني و دعوت از دوستان براي بازديد برنامه‌هاي مدنظر و همين طور نظر سنجي براي اتخاذ تصميم‌هاي گروهي و ... در چنين فضايي هرکسي با توجه به بيزينس خود مي‌تواند فعاليت کند. ممکن است بعضي از بيزينس‌ها سالم نباشد. اين در واقع سوءاستفاده از فيس‌بوک است و از اين بابت نبايد فيس‌بوک را متهم و مجرم بدانيم.

با توجه به اينکه من نوه امام هستم درخواست‌هاي زيادي در خصوص آشنايي با شخصيت امام و خانواده شان از من شده است. برنامه من اين است که به اين درخواست‌ها لبيک بگويم. همچنين برخي از مسائل سال‌هاي دهه شصت سربسته باقي مانده است و از من در اين خصوص سوالات بسياري شده است.

البته علم و شناخت من ناقص است ولي تا جايي که اطلاع دارم و مي‌توانم اطلاعات کسب کنم، تلاش خواهم کرد تا پاسخگو باشم. آنچه به شناخت آن ايمان دارم شخصيت امام است؛ زيرا سال‌ها با ايشان زندگي کرده‌ام و مي‌توانم با بازگويي خاطراتم از آن دوران، در انتشار جنبه‌هاي مختلف زندگي امام موثر باشم.

علاوه بر اينها، ديدگاه‌هاي سياسي ام را نيز گاهي در قالب پست‌هايم بيان مي‌کنم که غالباً با استقبال نسل جوان عضو فيس‌بوکم همراه مي‌شود.