راک نیوز: گویا نه هشدارهای «جان کری» موثر است و نه یک تُن آجر «باراک اوباما.» حالا دیگر فقط هیاتهای اروپایی اشتیاق رسیدن به تهران را ندارند؛ دو شرکت بزرگ هواپیماساز، موتور و قطعهساز «بویینگ» و «جنرال الکتریک» آمریکا در پی آن هستند که برای فروش قطعات هواپیما به ایران از کاخسفید مجوز دریافت کنند. به غیر از صنعت هوایی، در صنعتهای زمینی نیز به گفته «حسین سلیمی» رییس انجمن سرمایهگذاری مشترک ایرانی و خارجی، گروه هتلهای زنجیرهای و آمریکایی «ماریوت» برای سرمایهگذاری در ایران ابراز علاقه کرده است.
در مورد درخواست شرکتهای آمریکایی برای فروش قطعات به ایران، «رویترز» گزارش داده که «ریک کندی»، سخنگوی شرکت «جنرال الکتریک» آمریکا که بزرگترین سازنده موتورهای جت در جهان است، گفته که این شرکت از سال ۲۰۰۴ به دلایل ایمنی بهدنبال کسب مجوز فروش قطعات یدکی هواپیما به ایران بوده و اکنون با توجه به توافق ژنو و مهلت ششماهه مذاکرات هستهای، این شرکت دوباره درخواست خود را طرح کرده است. به گزارش «رویترز»، یک منبع مرتبط با شرکت بویینگ، بزرگترین شرکت سازنده هواپیماهای مسافربری نیز تایید کرده است که این شرکت نیز درخواست برای ارسال قطعات یدکی هواپیماهای مسافربری به ایران را ارایه کرده است. 10روز پیش «باراک اوباما»، رییسجمهوری آمریکا به شرکتهایی که در حال بررسی تعاملهای تجاری با ایران بودند هشدار داده و گفته بود: «در حال حاضر این امر را به قیمت ریسک سختی انجام میدهند، زیرا ما در زمینه تحریمهایی که کنترلشان در دست ما است مانند یک تن آجر روی سرشان خراب میشویم.» حالا دو شرکت بزرگ هواپیمایی آمریکایی از کاخسفید برای معامله با ایران درخواست مجوز کردهاند تا هم بتوانند از بازار «بکر» ایران بهره ببرند و هم «یک تُن آجر» اوباما نصیبشان نشود. بر اساس گزارش «رویترز» شرکتهای مشابه اروپایی هنوز در این رابطه اقدامی نکردهاند که علت آن میتواند
روشن نبودن موضع اتحادیه اروپا در این خصوص و همچنین اعمال فشار کاخسفید بر شرکتهای اروپایی باشد که به دنبال از سرگیری روابط تجاری با ایران هستند. یکی دیگر از موانع موجود برای تجارت با ایران عدم اطمینان نسبت به شرایط و اصول تصویبشده برای صادرات و دشواریهای موجود برای یافتن بانک در جهت انتقال پول است. در ادامه این گزارش، «ریک کندی»، سخنگوی «جنرال الکتریک» در مورد درخواست مجوز برای معامله با ایران گفت: «این درخواست به طور کامل برای حفظ سلامت پروازهاست. شرکتهای بزرگ هواپیمایی به دنبال فروش هستند و درخواست خود را پس از لغو برخی تحریمها اعلام کردهاند.» این درحالی است که چندی پیش «فرهاد پرورش»، مدیرعامل شرکت هواپیمایی جمهوری اسلامی ایران (هما) با بیان اینکه «شرکتهای هواپیمایی درخواست خرید قطعات مورد نیاز را به شرکتهای سازنده خارجی دادهاند»، گفت: «پس از صدور مجوز خزانهداری آمریکا در چند هفته آینده این قطعات تحویل داده میشود.» به گفته «پرورش» با خرید قطعات موردنیاز، حدود یکچهارم از صد هواپیمای زمینگیر پرواز خود را از سر میگیرند. همچنین یک منبع نزدیک به شرکت بویینگ گفت که این شرکت بزرگترین تولیدکننده هواپیماهای مسافربری است بههمین دلیل بهدنبال کسب مجوز برای صادرات قطعات به ایران است. سخنگوی شرکت ایرباس در اینباره گفت: «ما تقاضاهای کمی درباره تجارت با ایران دریافت کردیم اما به هر حال هنوز مجوزی در اینباره صادر نشده است.» مطابق آنچه در توافق ژنو آمده است، یکی از اقدامات کشورهای «1+5» در مقابل گامهای ایران، «صدورگواهی عرضه و نصب قطعات یدکی برای ایمنی پرواز هواپیماهای غیرنظامی ایران و خدمات مرتبط» بهشمار میرود. در صورت صدور مجوز برای این دو شرکت، این نخستین فروش قطعات هواپیما به ایران در ۳۵سال گذشته و پس از پیروزی انقلاب اسلامی خواهد بود. در همین حال به گزارش «ایسنا» یک مقام ارشد در شرکت هوافضایی اروپا درباره احتمال ازسرگیری روابط تجاری با ایران گفت: «در حال حاضر تحریمهای محدودی لغو شده است که ما به این مساله اهتمام میورزیم بهطور مثال اگر خطوط هوایی ایرانایر دچار مشکلی در یک قطعه بخصوصی از هواپیما شود ما به این شرکت هواپیمایی کمک میکنیم اما بهطور فعال خواهان صادرات به ایران نیستیم.» او ادامه داد: «ما اکنون منتظر هستیم ببینیم که آیا این توافق ششماه ادامه مییابد یا خیر. در حال حاضر بهنظر میرسد که توافق ششماهه بیشتر از یک گام تجاری، یک گام سیاسی است.» چندی پیش بود که «رویترز» به نقل از یک مقام ایرانی نوشته بود: «ایران درنظر دارد تا پس از لغو تحریمها 250 تا 400 هواپیمای بویینگ یا ایرباس خریداری کند.» او همچنین ادامه داد: «با توجه به توافق حاصله میان ایران و غرب در ژنو، امید است که ما بتوانیم قطعات هواپیما را نه از دلالان با قیمت بالاتر، بلکه بهطور مستقیم از تولیدکنندگان خریداری کنیم.»
تحریم هواپیمایی ایران توسط غرب، از جمله مواردی است که واکنشهای انتقادی بسیاری را در داخل و خارج کشور برانگیخته است. منتقدان تاکید دارند که تحریمهایی از جنس تحریم صدور قطعات هواپیما به ایران، امنیت پرواز شهروندان را با مخاطره مواجه میکند و چنین اقدامی با منطق، اخلاق و حقوق بینالملل همخوانی ندارد. از سوی دیگر، فرسودگی ناوگان هواپیمایی ایران با میانگین سنی 22سال که در بروز سوانح هوایی تاثیرگذار است، مسافران ایرانی را نسبت به امنیت خطوط هوایی کشور بیمناک کرده است. در این ناوگان که نزدیک به 40هزار صندلی دارد، 219فروند هواپیمای فعال مشغول جابهجایی مسافر هستند و نزدیک به صد هواپیما، به دلیل مشکلات فنی و نبود قطعات، زمینگیر شدهاند. در این بین مدلهای مختلف «ایرباس» رتبه نخست هواپیماهای فعال در ایران را دارد. پس از «ایرباس» اروپایی، «بویینگ» آمریکایی، «فوکر» هلندی در رتبههای بعدی قرار دارند. به گزارش «ایسنا» طی دو، سهسال اخیر هواپیماهای شرقی نظیر «توپولوف»، از ناوگان کشور خارج شدند و جای خود را به بویینگهای MD دادند. پس از ماجراهای سفارت آمریکا در 13آبان 1358، آمریکا تجارت با ایران را مورد تحریم قرار داد که این تحریمها گریبان صنعت هوایی کشور را نیز گرفت. این تحریمها باعث شده تا سن ناوگان هوایی ایران به 22سال یعنی نزدیک به چهاربرابر میانگین سنی ناوگانهای کشورهای همسایه برسد. طبق آمار پورتال «سازمان هواپیمایی کشوری» پس از پیروزی انقلاب اسلامی، در سوانح هوایی که در ایران رخ داده، تاکنون 1625نفر کشته شدهاند و این پورتال تعداد تلفات سه مورد از سوانح هوایی را نیز با عنوان «نامشخص» ذکر کرده است. گفتنی است در سالهای پایانی دهه ۱۹۹۰ با توجه به بهبود روابط ایران و اروپا در دوره ریاستجمهوری «سیدمحمد خاتمی»، «هما» توانست قرارداد خرید چند فروند هواپیمای مدرن «ایرباس» را با شرکت اروپایی «ایرباس» نهایی کند، اما این قرارداد در سال ۲۰۰۱ با توجه به آمریکاییبودن حدود 10درصد از سهام «ایرباس» و اعمال قانون تحریم «داماتو» آمریکا علیه ایران، به مرحله اجرا نرسید و لغو شد.
» اخبار مرتبط:
» اشتراک گزاری خبر